LECTORIUM
CALCULEMUS
|
Projekt kursu, redakcja materiałów, wkład autorski
|
Metodologia Socjologii
Podstawy logiczne i filozoficzne - zagadnienia wybrane
2001 / 2002
Jest powszechna zgoda co do wagi pytania, ale nie ma zgody co do założeń,
od których zależy odpowiedź. Radykalnie różnią się w tym względzie programy
badawcze socjologii zorientowane przyrodniczo (Comte i pozytywizm) od
zorientowanych humanistycznie (Weber, Thomas ze Znanieckim etc). Jeszcze
inna jest orientacja badawcza upatrująca szanse postępu socjologii w
stosowaniu modeli matematycznych i symulacji komputerowych. Celem
obecnego kursu metodologii socjologii jest dostarczenie przesłanek do
zajęcia stanowisko wobec tych propozycji. Pomocne w tym będą następujące
materiały.
I. O tym, jak definiować pojęcia teoretyczne, stosując postulaty
znaczeniowe i wskaźniki obserwacyjne. Zadanie 2 (na zaliczenie semestru) II. Analiza logiczna rozumowań w socjologii
III. O badaniach socjologicznych z punktu
widzenia inżynierii społecznej. IV. Czy da się uprawiać socjologię bez przesłanek wartościujących?
Ze złożonością mózgu sterującego ruchem zwierzęcia - jak błyskawiczny skok
tygrysa - nie mogą się mierzyć moce obliczeniowe komputerów. Jeszcze bardziej
misternym dziełem ewolucji jest złożoność organizmów społecznych. Z tej
gradacji zdawał sobie sprawę August Comte u początków socjologii. Dziś o wiele
głębiej jesteśmy tego świadomi dzięki informatyce z jej teorią złożoności
algorytmicznej. Jak sobie radzić, w poznaniu i działaniu, z niewyobrażalną
złożonością układów społecznych? - Oto istotne pytanie kierowane do logiki i
metodologii.
Witold Marciszewski
Zadanie 1.
Analiza wybranego tekstu Maxa Webera: poszukiwanie
wskaźników obserwacyjnych dla pojęć teoretycznych.
Przeprowadzenie rozumowań i operacjonalizacji mających na celu
ustosunkowanie się to tez Petera Druckera komentowanych w artykule Witolda
Gadomskiego Koniec świata robotników, "Gazeta Wyborcza" 5-6
stycznia 2001. Zob.
http://wyborcza.gazeta.pl/info/artykul.jsp?xx=627776&dzial=011102
na przykładzie książki Maxa Webera
"Etyka protestancka a duch kapitalizmu"
Witold Marciszewski
Witold Marciszewski
Uwagi w nawiązaniu do Webera postulatu obiektywizmu.
Ustęp 1.2 w rozdziale II (wymienionym wyżej)
"Max Weber's view of objectivity in social science"
Steve Hoenisch.
www.criticism.com/md/weber1.html
V. AUGUST COMTE
Życiorys
(tekst ang.) www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Comte/COMTEPER.HTML
Podstawowe idee metodologiczne
(tekst ang.) www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Comte/COMTEW2.HTML
Program naturalistyczny dla socjologii
(tekst ang.) www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Comte/COMTEWRK.HTML
Trzy epoki postępu
(tekst ang.) www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Comte/COMTEW3.HTML
Uszeregowanie nauk według wzrastającej złożoności i malejącej ogólności
(tekst ang.)
www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Comte/COMTEW4.HTML
Statyka i dynamika społeczna
(tekst ang.)
www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Comte/COMTEW5.HTML
Utopia społeczna, duchowa władza socjologów
(tekst ang.)
www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Comte/COMTEW6.HTML
Przekład (ang.) fragmentu "Filozofii pozytywnej" wyrażającego idee
metodolologiczne pozytywizmu
www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Comte/COMTE.HTML.
VI. WILIAM I. THOMAS i FLORIAN ZNANIECKI (foto)
Życiorys Thomasa
(tekst ang.)
www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Thomas/THOMASP1.HTML
Doniosłość dzieła Thomasa i Znanieckiego z teoretycznego punktu widzenia.
(tekst ang.) www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Thomas/THOMASW1.HTML
Abstrakcja a fakty socjologiczne.
(tekst ang.)
http://www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Thomas/THOMASW2.HTML
Wartości społeczne i postawy.
(tekst ang.)
www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Thomas/THOMASW3.HTML
Trzy typy reakcji na zmianę: oportunistyczny, buntowniczy, twórczy. Problem
zastosowań socjologii.
(tekst ang.)
www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Thomas/THOMASW4.HTML
Rzeczywistość kulturowa (cultural reality - w sensie Znanieckiego).
(tekst ang.)
www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Thomas/THOMASW5.HTML
Typy zachowań zależne od definiowania sytuacji (prace (kontynuowana przez
Znanieckiego).
(tekst ang.)
http://www2.pfeiffer.edu/~lridener/DSS/Thomas/THOMASW6.HTML