LECTORIUM
CALCULEMUS
Teoria Sztucznej Inteligencji
podstawy logiczne i zastosowania
Mottem graficznym tych wykładów jest portret (z lewej) węgierskiego matematyka Johna von Neumanna (1903-1957), pioniera komputerów w USA.
Sztuczna inteligencja (SI) zrodziła się się z prac angielskiego matematyka Alana Turinga, nawiązujących m.in. do wyników logicznych Hilberta i Gödla. W 1936 stworzył on podstawy logiczno-matematyczne maszyny cyfrowej. znane pod nazwą "maszyna Turinga", a w 1950 opublikował wezwanie do prac nad uzdolnieniem takiej maszyny do naśladowania ludzkiej inteligencji. To ten sam Turing, który walnie się przyczynił do zwycięstwa w drugiej wojnie światowej - jako mózg placówki deszyfrującej rozkazy armii niemieckiej, kodowane przez słynnę Enigmę (odkrył ją polski wywiad wojskowy a rozpracował zespół matematyków z Uniwersytetu w Poznaniu; polski wywiad podzielił się tymi wynikami w przededniu drugiej wojny światowej w wywiadem brytyjskim).
Pierwsze komputery były budowane z przekaźników elektromagnetycznych. Potem były lampy elektronowe, potem tranzystory, dziś układy scalone, ale zasada działania -- zapisywanie danych i poleceń w sekwencjach zer i jedynek -- pozostaje niezmienna. Na tej zasadzie komputer rozwiązuje "po swojemu" (tj. w zapisie cyfrowym) różne rodzaje problemów, które w sobie właściwy sposób rozwiązuje inteligencja ludzka. Dział informatyki mający na celu uzdolnienie do tego komputerów poprzez stworzenie odpowiednich programów nazywa się sztuczną inteligencją (SI).
Konspekt wykładów, pomocny w znalezieniu odpowiedzi na pytania egzaminacyjne. Ten sam tekst w formacie PDF.
Pytania egzaminacyjne. Ten sam tekst w formacie PDF.
W konspekcie zostały wyróżnione pojęcia kluczowe, których znajomość jest podstawą dla zrozumienia pozostałej problematyki SI. Wyróżnienie polega na użyciu kursywy i czerwonej barwy czcionki.
Wybrana Literatura
- Margaret A. Boden (red.): The Philosophy of Artificial Intelligence, Oxford 1990 (zawiera artykuł Turinga 1936).
- Joanna Chromiec i Edyta Strzemieczna: Sztuczna inteligencja - metody konstrukcji i analizy systemów eksperckich, Warszawa 1994.
- E.A.Feigenbaum and J.Feldman: Maszyny matematyczne i myślenie, Warszawa 1972 (zawiera przekład artykułu Turinga 1950).
- Witold Marciszewski: Tajniki Internetu, Warszawa 1995.
- Witold Marciszewski: Sztuczna inteligencja, Kraków 1998.
- Jan J.Mulawka: Systemy ekspertowe, Warszawa 1996.
- Ryszard Tadeusiewicz: Sieci Neuronowe, Warszawa 1993.
- Wiesław Traczyk (red.) Problemy sztucznej inteligencji, Warszawa 1995.
- Patrick Henry Winston: Artificial Intelligence, Reading 1992.
- Miesięcznik Znak, wrzesień 1995, nr tematyczny pt. Filozofia sztucznej inteligencji.
Lektury pomocnicze
artykuły W.Marciszewskiego w tygodniku Computerworld, 1999
dostępne na tych stronach przez następujące odsyłacze.