CALCU LEMUS

Lectorium czyli Czytelnia
tekstów do zajęć akademickich Witolda Marciszewskiego
witold@marciszewski.eu

L E C T R I U M O

Wykłady 2011/2012

European Integration

• 1. Items included in the blog "Our Pub",
  category "Rationalism in politics"

• 2. Items included in "Our Pub" Library
  section "Political-economic rationalism"

• 3. Selected problems concerning European Integration
  Questions for oral examination

• 4. Suggested topics for homeworks

• 5. Lecture Register

Międzynarodowe Stosunki Kulturalne
w perspektywie historycznej - Zagadnienia Wybrane

Wykłady 2010/2011

Metodologia Nauk Społecznych

Międzynarodowe stosunki kulturalne

• Wykład podstawowy
  Kontakty międzynarodowe jako lokomotywa cywilizacji

• Pytania egzaminacyjne.

At Sources of European Identity

• Link do materiałów w systemie wiki.
• Modernisation as Europe's invention for the benefit of the whole world.
• List of questions to test understanding of this lecture.

Wykłady 2009/2010

Metodologia Nauk Społecznych

Międzynarodowe stosunki kulturalne

Wykłady 2007/2008

Metodologia Nauk

Filozofia Umysłu i Sztucznej Inteligencji

Translatorium Filozoficzne

Wykłady 2006/2007

LOGIKA FORMALNA - wykład:

Klasyczny rachunek zdań. Świat funkcji prawdziwościowych.

Zadania zaliczeniowe z rachunku zdań:
zbadać poprawność wnioskowania, stosując prawa rachunku zdań.

Zalecane pomoce dydaktyczne do logiki

• skrypt prof. Jerzego Pogonowskiego (UAM)
  Drzewa semantyczne w klasycznym rachunku logicznym.

• A Course of Logic consisting of selected chapters from the volume
  by Witold Marciszewski: Logic from a Rhetorical Point of View,
  Walter de Gruyter, Berlin and New York, 1994 (copied with permission of the Publisher as Copyright Owner).

• Bardzo użyteczna lista odsyłaczy (linków) dotyczących logiki
  sporządzona przez Zakład Logiki Stosowanej UAM (kierownik: prof. J.Pogonowski).

• Martin K. Solomon: On Kurt Gödel's Philosophy of Mathematics.
  Kopia lokalna.

FILOZOFIA POLITYCZNO-GOSPODARCZA

Podstawą pierwszej części wykładów jest odczyt Miltona Friedmana (1912-2006, Nobel z ekonomii 1976), przywódcy tzw. Szkoły Chicagowskiej. Jej ideę wyraził Friedman w zdaniu: "Chicago" oznacza wiarę w efektywność wolnego rynku jako środka organizującego zasoby, sceptycyzm wobec działań rządu oraz podkreślanie roli ilości pieniądza jako kluczowego czynnika w wywoływaniu inflacji. Ten ostatni pogląd, zwany monetaryzmem, wpłynął na politykę banków centralnych, szczególnie w krajach Unii Europejskiej.

Milton Friedman:
"Economic Freedom, Human Freedom, Political Freedom".
Ten sam tekst w formacie HTML.

FILOZOFIA UMYSŁU I SZTUCZNEJ INTELIGENCJI (SI)

Alan Turing (1912-1954, zdjęcie "paszportowe" - na stronie głównej) osiągał w maratonie wyniki porównywalne z mistrzami świata, należał też do mistrzów deszyfrowania w akcji "Enigma", a mistrzostwo absolutne osiągnął jako twórca projektu sztucznej inteligencji. Podstawowy jest w tym względzie jego tekst opublikowany w 1950 w miesięczniku "Mind" pt.
Computing Machinery and Intelligence. Rezerwowa Kopia lokalna.
Stanowi on materiał do pierwszej serii wykładów. Pomoże w jego przyswojeniu wersja skrócona, rodzaj streszczenia.
W tekście tym, w odcinku "(3) The Mathematical Objection", Turing przywołuje twierdzenie Gödla o niezupełności arytmetyki. Rolę tego twierdzenia dla zagadnień SI pomaga zrozumieć tekst wykładowcy:

Szkic uzasadnienia Twierdzenia Gödla.

Pytania egzaminacyjne.

Odpowiedzi na pytania egzaminacyjne.

Charles Sanders Peirce (1839-1914) - wybitny filozof amerykański, twórca pragmatyzmu, prekursor logiki matematycznej. Załączony tekst należy do najbardziej znanych i reprezentatywnych utworów Peirce'a kreślących jego filozofię umysłu i teorię poznania. Znajdujemy w nim spostrzeżenia szczególnie przydatne do oceny testu Turinga jako kryterium inteligencji.

Charles S. Peirce The Fixation of Belief. Popular Science Monthly 12 (November 1877), 1-15.

Druga seria wykładów oparta jest na rozdziale I z książki W.Marciszewskiego Sztuczna Inteligencja (ZNAK 1998) zatytułowanym
Czy już żyjemy w erze sztucznej inteligencji?

METODOLOGIA NAUK

Wykłady 2005/2006

Logika formalna

Filozofia społeczna i gospodarcza.

Proseminarium z filozofii i metodologii nauk społecznych.
Zaliczenie na podstawie pracy semestralnej.

Filozofia umysłu i sztucznej inteligencji.

• Wykładu część 1 - na podstawie książki: Witold Marciszewski, Sztuczna inteligencja, ZNAK, Kraków 1998.
  Rozdział I (dot. aspektów filozoficznych SI).
• Wykładu część 2 - na podstawie materiałów:
  Teoria Sztucznej Inteligencji (dot. zastosowań SI)

Seminarium z metodologii nauk społecznych.

Metodologia nauk - zagadnienia wybrane:

• Struktura i dynamika teorii empirycznych.
  
• Pytania zaliczeniowe do fragmentu tekstu K.R.Poppera ,,Philosophy of Science: A Personal Report''.
• Zasady zaliczania
  -- 1 etap: wykonanie streszczeń wskazanych w komunikacie z 25.XI.2005.
  -- 2 etap: umiejętność udzielenia w rozmowie zaliczeniowej odpowiedzi na pytania pomocnicze do w/w tekstu Poppera.

Inteligentne państwo w dobie globalizacji - Wykład monograficzny.

Translatorium angielskie.

• Tekst do przekładu:
  Willard Van Orman Quine: Two Dogmas of Empiricism.
  Skopiowane ze strony: www.ditext.com/quine/quine.html
• Odcinek V powyższego tekstu z przekładem na polski i komentarzem lingwistycznym.
• Zasady zaliczania i Odcinek V z Two Dogmas of Empiricism (opracowany jako test zaliczeniowy).
• Lista terminów angielskich do opanowania - na najwyższy szczebel zaliczenia.

Karty przedmiotów nauczania według standardu ETCS.
Teaching Subject Charts for ECTS - European Credit Transfer System.

W y k ł a d y 2003/2004

Pierwsza część - L o g i k a - Druga część
Metodologia Nauk Społecznych
Ogólna Metodologia Nauk

Zadania zaliczeniowe z logiki

• Zestaw I: Zadania z rachunku zdań.
• Zestaw II: Zadania z rachunku predykatów.
  Elementy teorii potrzebnej do wykonania zadania Z3 z Zestawu II można znaleźć w pliku Użyteczne na codzień reguły wtórne względem systemu TA. Reguły TA znajdują się w pliku Reguły wnioskowania w systemie tabel analitycznych - TA.

W y k ł a d y 2002/2003

LOGIKA z INFORMATYKĄ w zastosowaniu do BADAŃ SPOŁECZNYCH
Collegium Civitas i Instytut Socjologii UwB.

METODOLOGIA SOCJOLOGII
Od lutego 2003 włączona do bloku "Logika z informatyką [...]" (zob. wyżej).

PROBLEMY CYWILIZACJI GLOBALNEJ * WSAP

Polska maszyna wyszukiwawcza - pomoc zalecana przy pisaniu prac zaliczeniowych. Np. opracowując jakiś temat o globalizacji spotykasz się z terminem "deficyt budżetowy". Jeśli go nie rozumiesz, to nim użyjesz go w swoim tekście zawołaj Szukacza i wypisz temat poszukiwań: "deficyt budżetowy". Nie zawiedziesz się.

W y k ł a d y 2001/2002

METODOLOGIA BADAŃ SPOŁECZNYCH
Podstawy logiczne i filozoficzne. * Collegium Civitas 2002.

METODOLOGIA SOCJOLOGII * 2001/2002 - Instytut Socjologii UwB.

PROBLEMY CYWILIZACJI GLOBALNEJ * WSAP 2002

ZARYS LOGIKI Z INFORMATYKĄ
dla socjologów i ekonomistów * Instytut Socjologii UwB 2002.
Zadania zaliczeniowe:
formuły logiki predykatów - do sprawdzenia, które z nich są prawami logiki.

LOGIKA WSPÓŁCZESNA w zastosowaniu do nauk społecznych.

Aneksy do LOGIKi WSPÓŁCZESNEJ.

LOGIKA * 2001/2002 - Collegium Civitas.

W y k ł a d y 2000/2001

LOGIKA 2000/2001 - Collegium Civitas (Warszawa)

Wykład ten mówi o ewolucji myślenia logicznego - od umysłowości prelogicznej, z poświęceniem szczególnej uwagi początkom logiki w czasach Platona (analiza logiczna jego dialogów). Prowadzi to do pytania o biologiczne i kulturowe uwarunkowania umiejętności myślenia logicznego. Zob. odpowiedni dział archiwum.

LOGIKA 2000/2001 - Instytut Socjologii Uniwersytetu w Białymstoku. Na kurs ten składają się fragmenty wymienionego podręcznika, wykłady 1999/2000 (zob. niżej) i in., a także pewien tekst wprowadzający w TT (druk w Computerworld, nr jubileuszowy, październik 2000).

METODOLOGIA NAUK SPOŁECZNYCH 2000/2001 - Collegium Civitas.
Tekst nowego zadania (wykład 19 maja) wraz z informacją, gdzie szukać wzorców analiz logicznych; są to następujące adresy:
--- "Przykład zastosowania [...]: Analiza logiczna dotycząca określenia preferencji przez wskaźniki obserwacyjne".
--- "O tym, jak tworzyć pojęcia teoretyczne [...]", ustęp 4.1.
--- "Procedury badawcze operujące stosunkiem sprzeczności", ustępy 4.2 i 4.3.
--- "Analiza logiczna tekstu socjologicznego na przykładzie tekstu Webera [...]", odcinki 3 i 4.

METODOLOGIA SOCJOLOGII: podstawy logiczne i filozoficzne 2000/2001 - Instytut Socjologii UwB.

ŚRODKI MASOWEJ KOMUNIKACJI (MEDIA) W UNII EUROPEJSKIEJ - 2000/2001 - Wyższa Szkoła Administracji Publicznej (Białystok). Tematyka skoncentrowana wokół działań UE na rzecz zintegrowanej cyfrowo struktury komunikacynej oraz liberalizacji gospodarczej w tej dziedzinie.

GLOBALIZM 2000/2001 - Instytut Socjologii UwB. Konwersatorium poświęcone globalizacji w powiązaniu z procesami nowej gospodarki (new economy) jako gospodarki intelektualnej (knowledge economy) opartej na zintegrowanej cyfrowo infrastrukturze komunikacyjnej.

Żebyśmy odpoczęli od globalizacji, digitalizacji etc., proponuję jeden ruch klawiszem "PageDown", a znajdziemy się w zacisznym, wypełnionym foliałami, wnętrzu staroświeckiej czytelni, czyli lectorium.

.

W y k ł a d y 1999/2000

Logika współczesna w zastosowaniu do nauk społecznych.

Metodologia socjologii: podstawy logiczne i zastosowania Wykłady i ich konspekty, zadania; uzupełniane sukcesywnie.

Sztuczna Inteligencja: podstawy logiczne i zastosowania. Program z komentarzem.

Internet -- system komunikacji w globalnym społeczeństwie informacyjnym.

Projekt wykładów dla bibliotekarzy i dokumentalistów.

Dzięki Sieci wykłady te stają się dostępne również poza salą uczelni. Otwiera się też łatwy dostęp do zadań, ćwiczeń itp. Słuchacze, a także koledzy profesorowie i asystenci, mogą w elektronicznej korespondencji stawiać pytania i wysuwać swoje argumenty (na życzenie autorów ich listy mogą być publikowane w Lectorium). Będzie to nieustający krytyczny dialog, wolny od ograniczeń czasu i przestrzeni.

Łacińska nazwa lectorium oznacza bibliotekę od lectio - czytanie. Zarazem lectio to wykład. Gdy więc z elektronicznie pisanych lectiones powstaje zbiór podobny bibliotece, słowo Lectorium dobrze oddaje naturę przedsięwzięcia.

Do początku strony